Để cây mai ra hoa đẹp vào dịp Tết, việc trồng và trông nom mai sau Tết là rất cấp thiết, Trước tiên cây mai phải tốt, sung mãn, lá to, cành nhánh xanh tươi. Thế nên, người trồng mai cần áp dụng chế độ phân bón, tưới nước, phòng trừ sâu bệnh hợp lý. Hơn nữa, để săn sóc mai thực sự hoàn hảo như mong muốn, trong giai đoạn trồng và chăm nom, người trồng mai cần phải tích lũy phổ thông kinh nghiệm.
I. Tri thức CHUNG.
Ánh sáng cho cây mai vàng:
Mai vàng là loài cây ưa sáng nên thích hợp trồng ở những vị trí có ánh sáng trực tiếp nhiều trong khoảng 6h chiếu sáng trở lên.Trường hợp cây mai đã bác bỏ trong nhà, Trước tiên nên đặt cây mai đấy nơi bóng râm để cây không bị cháy lá khi phải xúc tiếp với ánh nắng trực tiếp.
Chế độ tưới nước cho cây mai vàng:
Cây mai ưa nước sạch, không chịu được nước chua phèn. Cây mai ưa ẩm Như thế nên cần tưới nước hằng ngày trừ những ngày mưa lớn. Những ngày mưa lâm râm cũng cần tưới nước cho cây mai giả dụ ko cây sẽ bị khô lá, lá bị vàng ở đầu ngọn và tuổi thọ của lá mai sẽ bị ngắn dần.
Việc này giả dụ xảy ra rộng rãi lần trong năm sẽ làm cây mai không giữ được lá đến 12 tháng để đợi chúng ta lặt lá và ra hoa tập kết. Cây mai sẽ ra hoa loáng thoáng trong khoảng tháng 9 đến tháng 12 ÂL. Tương tự cây sẽ không nở hoa quy tụ đúng tết và ít hoa.
chăm nom sau Tết:
bình thường cây mai chưng Tết, nếu để trong nhà sẽ ko quang quẻ hợp được ánh sáng mặt trời nên bộ lá non có màu xanh nhạt, mỏng yếu ớt, cành thường ốm, tăng trưởng dài… Hơn thế nữa, trước tết các nhà vườn thường tập kết dùng chất thúc đẩy ra hoa luôn làm xáo trộn đời sống sinh lý của cây mai. Ví như cây mai ko được coi sóc tốt, năm sau cây sẽ suy kiệt dần và không đạt chất lượng. Do vậy nên, cây mai cần đem ra vườn để tiếp diễn coi sóc lại càng sớm càng tốt.
Lặt bỏ đầy đủ các hoa, trái: Sau tết, nên lặt bỏ hết hoa, trái để giúp cây tụ họp dinh dưỡng, riêng những cây mai trồng ở đất hoặc cây bác bỏ ngoài sân thì việc chăm nom thuận lợi hơn do ít bị mất sức, nhưng vẫn phải tiến hành lặt hoa, trái bình thường nhưng không cần đem vào bóng râm.
Cắt tỉa sau Tết: Tỉa lại cành cho tán mai vàng chợ lách bến tre cân đối, cắt ngắn những cành vượt ở tán và cắt bỏ chồi vượt trong thân. Việc cắt tỉa sẽ được tiến hành càng sớm càng tốt, thường ngày là trước ngày 15 và chậm nhất là 25 tháng giêng ÂL ví như là năm thông thường. Nếu như năm nhuần (13 tháng) có thể cắt tỉa chậm hơn thông thường, sẽ vào đầu tháng hai ÂL, lặt những lá già chừa lại khoảng 1/3 ở phần đọt nhánh để cho mai có bộ lá mới chắc khỏe hơn.
Thay chậu thay đất: Có hai thời điểm trong năm.
– Thay chậu sau Tết: Hiện nay phần lớn các nhà vườn thường dùng chất trồng gồm: cám xơ dừa + phân bò + tro trấu . . . Do chất trồng này thường mịn, sau một năm trồng dinh dưỡng đã hết, độ thông thoáng kém, thường làm bít lỗ thoát nước, nếu lâu ngày nước đọng ở đáy chậu phối hợp với phân bón sẽ cho ra chất độc như “Methan” hay “Sulfur” sẽ làm thối rễ mai, cây phát triển kém, có thể làm chết cây, nên phải thay chậu sau tết nhằm để hạn chế những nhược điểm vừa nêu trên.
* Lưu ý: Sau Tết, thời khắc ở miền Nam thường rất hot, nhiệt độ thường cao bất thường, sau lúc thay chậu nên để cây nơi râm mát và tưới nhẹ giữ ẩm tới lúc cây khôi phục bắt đầu ra đọt non, trong khoảng từ chuyển dần ra ánh sáng và trông nom thường nhật.
– Thay chậu vào đầu mùa mưa: (khoảng giữa tháng 4 ÂL tới đầu tháng 5 ÂL). Chỉ cần khoảng này cây mai được trông nom sau Tết đã hoàn toàn phục hồi, các nhựa luyện trong thân tích lũy để chuẩn bị cho kỳ vững mạnh mới, đây là thời khắc dễ dàng nhất trong năm để thực hiện thay chậu thay đất, hơn nữa thời khắc vào mùa mưa thường mát mẻ lúc thay chậu, cây ko bị tác động do nắng hot nên cây dễ tăng trưởng và nhanh nghỉ dưỡng.
II. Công nghệ TRỒNG VÀ CHẲM SÓC.
a) kỹ thuật thay chậu và bón phân sau Tết (giữa tháng giêng tới cuối tháng 4 ÂL) theo quy trình sau:
– Ngưng tưới nước khoảng 1 – hai ngày, để đất trong chậu co lại nhằm tiện lợi lấy cây ra khỏi chậu.
– dùng que nhọn soi bỏ bớt đất cũ chỉ để lại khoảng ½ đất là vừa, hạn chế làm đứt rễ non, rễ cám, cắt bỏ các rễ hư thối.
– Cho chất trồng mới vào chậu, nhớ sử dụng lưới ca rô chắn lỗ thoát nước, rắc phân hữu cơ vi sinh Rhizoplex 20g – 30g/gốc (tùy theo tuyến đường kính gốc trong khoảng 20cm – 50cm) + 100g – 300g phân gà Nhật Chicken Organic Fert NPK 4-3-2 + OM 68%-CaO 10%, sau đó đặt cây vào chậu đúng dáng thế giữa cây và chậu, tiếp diễn cho chất trồng cách mặt chậu khoảng 3cm – 5cm, sử dụng tay ém nhẹ, tưới nước đến khi nước thoát ra lỗ ở đáy chậu. Công đoạn này rất quan yếu, việc bón lót cho thời kỳ này (nhất là bón phân hữu cơ vi sinh Rhizoplex) cùng với việc thay đất trồng mới ngoài mục đích giúp cây mai phục hồi, tăng trưởng bộ rễ mạnh khỏe, cành mới, lá mới còn kháng viêm chiến đấu tốt với sâu bệnh trong đất và trên cành lá.
– Sau 45 ngày – 60 ngày, lúc cây ra hai – 3 đợt lá thì pha phân Poly Feed 19-19-19 + Me 50g/bình 8 lít phun đều trên 2 mặt lá mỗi tháng 01 lần phối hợp với bón gốc 50g – 100g phân hữu cơ khoáng Singha Leo (hoặc 100g – 200g phân gà Chicken Organic Fert) cho một cây, bón mỗi tháng một lần xen kẻ với phun phân Poly Feed như trên.
– dự phòng trừ sâu bệnh trong giai đoạn này, mỗi lúc cây ra đọt non nên phun thuốc bảo vệ thực vật theo hướng dẫn phần III phía dưới.
b) Kỷ thuật thay chậu, bón phân đầu mùa mưa (giữa tháng 4 ÂL tới giữa tháng 9 ÂL):
kể từ giữa tháng 4 đến đầu tháng 5 ÂL là đến đầu mùa mưa, cây mai đã tăng trưởng gần như bộ lá, cành xanh tươi và đang trong phong độ ra nụ trên mỗi nhánh. Đầu tiên, cần Quan sát các đọt của cây mai hoàn toàn chuyển sang lá già, là thực hiện thay chậu thay đất. Giả dụ chỉ dùng phân hóa học ko thôi thì giai đoạn này nên thay chậu và đất trồng mới vì cây đã hút hết các chất dinh dưỡng trong đất trong đó có các yếu tố trung, vi lượng; ví như dùng phân hữu cơ thì ko cần thay chậu và đất vào đầu mùa mưa. Ở giai đoạn này cây mai tăng trưởng bộ rễ mạnh, lá lớn, thân cành mập mạp, khỏe để tích lũy năng lượng cho mùa hoa sắp tới nên cây có nhu cầu lân (P2O5) rất cao. Vì Vậy nên bón các loại phân sau:
– Bới đất sâu khoảng 5cm – 10cm rồi rắc phân hữu cơ vi sinh Rhizoplex 20g – 30g/gốc (tùy theo tuyến đường kính gốc từ 20cm – 50cm), cùng lúc bón thêm 100g – 300g phân gà Nhật Chicken Organic Fert (nếu ko bón phân gà thì 20 ngày sau có thể thay phân gà bằng phân hữu cơ khoáng Singha Leobón gốc với liều lượng 50g – 100g/gốc mai). Phân gà hoặc phân hữu cơ khoáng Singha Leo mỗi tháng bón một lần.
==== > Tham khảo: Cách chăm sóc mai nhị ngọc toàn
– song song với bón phân hữu cơ như trên, tới khoảng tháng 8 ÂL phun phân MAP (Mono Amonium Phosphate) NKP 12-61-0 liều lượng 50g/bình 8 lít + phân MKP (Mono Potassium Phosphate) NKP 0-52-34 liều lượng 60g/bình 8 lít nước, phun 02 lần cách nhau 15 ngày – 20 ngày để giúp cây phân hoá mầm hoa tốt (hoặc sử dụng phân NPK 19-31-17, NPK 10-55-10 hoặc phân DAP…). Để cải tạo đất bị nhiễm phèn, giài độc hữu cơ, giảm độ mặn cho đất; ngăn phòng ngừa rụng hoa, giúp cứng cây, khắc phục đổ ngã, tăng cường sức chống chịu
sâu bệnh hại nên bón thêm Calcium Nitrat Bo CNB 15-18-0,3 một lần với liều 50g/cây.
* Lưu ý: nếu như là năm nhuần, thời kì kéo dài tới 13 tháng, lá cây mai sẽ già sớm, tự rụng lá và ra hoa sớm trước Tết. Muốn hạn chế lá mai rụng sớm, các năm nhuần nên lặt bỏ hết lá trước một lần vào giữa năm, rồi bón thêm phân chứa đa dạng đạm, cây mai sẽ ra lá mới vào mùa mưa, tốt tươi xum xuê, tới gần Tết, lá mai sẽ già cứ canh lặt lá mai như các năm thông thường, để kịp ra hoa đúng Tết.
– Thời tiết giai đoạn này sâu bệnh dễ phát triển, nhất là trên đọt non, lá non… nên cần theo dõi và phun thuốc kiểm soát an ninh thực vật thường xuyên để phòng trừ sâu bệnh.
c) Bón phân cuối mùa mưa (từ tháng 9 âm lịch đến trước lúc lặt lá):
Vào cuối mùa mưa, thời tiết thường biến động thất thường rất phức tạp, khi này lá mai đã bắt đầu già, màu bớt xanh và dầy lên dần, ko còn cho lá mới mà bắt đầu tụ hội sức tạo ra nụ ra hoa, cây mai cần phổ thông lân và kali để kháng lại mọi bất lợi của thời tiết, kháng lại sâu bệnh, giúp hoa nở sáng đẹp, chống rụng hoa. Trong khoảng tháng 9 ÂL tới tháng 10 ÂL phun thêm một lần MAP + MKP theo liều lượng như trên; đến cuối tháng 10 ÂL, pha 40g – 80g/bình 8 lít phân KNO3 NKP 13-0-46 phun đều hai mặt lá, phun hai lần, mỗi lần cách nhau 15
– 20 ngày nhằm làm dầy và ko bị rụng lá. Tới đầu tháng 11 ÂL thì ngưng hẳn và chỉ tưới nước vừa đủ cho đến ngày lặt lá.
Cắt tỉa tạo dáng và quấn dây:
Việc cắt tỉa tạo dáng và quấn dây thường được tiến hành vào đầu tháng 6 ÂL, khi này cây tăng trưởng sung mãn, nảy phổ thông cành nhánh đan chen lẫn nhau, tán lá thường dày và rậm rạp nên cần phải tỉa bỏ những cành nhánh không đáp ứng giúp cây thông thoáng hạn chế phổ thông sâu bệnh hại, khoảng 2 tháng tỉa một lần. Tỉa những cành vượt, những ngọn cành vươn quá dài. Tuyệt đối không cắt tỉa và quấn dây những cây bị suy yếu. Đến tháng 10 ÂL sau lúc giai đoạn phát triển kết thúc, dáng thế đã định hình xem như hoàn tất và bắt đầu toá dây để cây đi vào dáng thế tự dưng nhất.
* Lưu ý: không quấn dây quá chặt, có thể dây cấn mạnh vào vỏ cây, trong công đoạn phát triển sẽ làm tổn thương vỏ cây làm tránh được sự lớn mạnh và làm mất vẻ bỗng dưng, hơn nữa làm cây bị suy yếu do việc lưu dẫn nhựa nuôi cây bị ngắt quãng. Ngược lại quấn dây lỏng và thưa, thường lúc uốn nắn định hình nhánh sẽ dễ bị gãy.
Lặt lá dưỡng hoa:
Đoán ngày lặt lá cho mai ra hoa đúng Tết Nguyên đán, đây là một việc làm đòi hỏi sự cảm nhận, kinh nghiệm của người trồng và chơi mai. Lặt lá mai phụ thuộc vào thời tiết (lập xuân), loại mai (5 cánh, 9 cánh hay 12 cánh…), cây mai khỏe hay yếu, tập tính của từng cây mai được trồng, chăm sóc của riêng từng gia đình, vị trí đặt riêng của mỗi nhà,…
Khoảng tháng 8 ÂL, lúc này cây mai chuẩn bị làm nụ bông tết, ta cần bón phân có rộng rãi lân cho cây mai như đã nhắc như trên. Tới tháng 9 ÂL khởi đầu có gió chướng non, khi này mai bị nở bông gió, nếu trông nom cây thường nhật thì lượng bông chỉ nở một vài ít không đáng kể.
Khoảng tháng 9 ÂL, trên các cành mai đã có sẵn những nụ hoa nhỏ bằng nửa hạt gạo ở mỗi nách lá. Mỗi nụ như vậy lớn dần lên thành một cái hoa lớn, thường gọi là hoa cái với lớp vỏ trấu bao kín bên ngoài. Trong hoa cái có rộng rãi nụ nhỏ. Tính từ ngày vỏ trấu của hoa mai bung ra cho tới lúc nở là 7 ngày. Tương tự, giả dụ thời tiết trong những ngày cuối năm ấm áp, mà vỏ trấu của hoa bung ra đúng ngày 23 tháng chạp, thì có Hy vọng đúng đêm giao thừa hoa mai siêu bông sài gòn sẽ bắt đầu nở loáng thoáng.
Để hoa nở đúng dịp Tết, người trồng mai phải tính toán kĩ việc lặt lá mai, về thời tiết, kích cỡ nụ hoa.
từ ngày 10 tháng chạp ta nên lưu ý những điều sau:
– giả dụ dự báo trước nửa tháng cuối năm nắng sẽ tốt, lúc trời ấm áp thì vững chắc hoa mai sẽ nở sớm. Người trồng mai nên lặt lá muộn.
– nếu dự đoán trước nửa tháng cuối năm sẽ có mưa lớn hay khí trời chuyển lạnh thì năm đó mai sẽ nở hoa trễ. Người trồng hoa mai cần lặt lá sớm.
– ví như nụ hoa còn nhỏ như hạt gạo trở lại, với mai vàng 5 cánh, phải lặt lá vào ngày 13 tháng chạp.
– nếu nụ hoa to hẳn cở như hạt nếp Bắc, với mai vàng 5 cánh, phải lặt lá vào ngày rằm hoặc sang ngày 16 tháng chạp.
– giả dụ nụ hoa đã lớn hơn hạt nếp Bắc, độ 3-4 ngày nữa sẽ bung vỏ lụa nên lùi ngày lặt lá tới 18, 19 hoặc 20 tháng chạp.
tương tự, trong khoảng ngày 10 tháng chạp chúng ta nên Nhìn vào nụ hoa từng cây mai lớn nhỏ ra sao rồi phối hợp với thời tiết để tính toán ngày nào tiến hành lặt lá mai. Việc tính toán sao cho đúng tới ngày “đưa táo quân về trời” (ngày 23 tháng chạp), hoa cái bung vỏ trấu là được.
Với loại hoa mai nhiều cánh, sau lúc tính toán kĩ theo cách trên, ta nên lặt lá trước thời hạn hoa 5 cánh khoảng 5 ngày tới 7 ngày (tùy cheo số lượng cánh trong khoảng 9 cánh trở lên). Cũng nên chú ý là sau ngày lặt lá mai, ta nên theo dõi sự biến động của thời tiết bên Thêm nữa sao: nếu như thấy khả năng mai nở trễ thì chúng ta nên thúc mai bằng cách pha loãng phân KNO3 (40g/bình 8 lít nước) tưới hoặc phun cho cây, sau ấy đem phơi nắng hai ngày không tưới nước, chỉ nên phun nước sương 3 – 4 lần. Đến ngày thứ ba tưới nước cho ướt đẫm cây 1 lần, sau đó tiếp diễn phun sương ngày 3 – 4 lần, tới ngày 23 tháng chạp mà vỏ trấu bung ra hết là mai sẽ trổ hoa đúng tết.
ngược lại, trời đang nắng hạn mà đổ mưa rào thì hoa mai sẽ nở sớm, thì hạn chế số lần tưới nước trong ngày, chỉ tưới vào cữ trưa với lượng vừa phải. Song song, gặp nắng trở lại ta nên đem mai ra phơi nắng để hãm chúng không nở sớm.
==== > Xem thêm: Giá bán mai vàng 2023, định giá cây mai vàng
III. PHÒNG TRỪ SÂU BỆNH:
Phòng trừ sâu bệnh hại luôn gắn liền với việc săn sóc. Tiếp đây là những loại sâu, bệnh thường gặp trên cây mai.
Các loại sâu hại:
– Để phòng trừ: rầy, sâu ăn lá, rệp sáp, bọ trĩ…sử dụng thuốc trừ sâu Chim ưng 20WG, Abamec 100EC hoặc Binh58 40EC .
Các loại bệnh hại:
Để phòng trừ các bệnh do nấm gây ra , dùng thuốc Anlien Annong 800WG để trừ bệnh thối gốc và Siuvin 350SC, Fudazol 50WP để trừ bệnh đốm lá, cháy lá, mốc cam …